Myrtylli fructus siccus
Owoc borówki czernicy, suchy FP IX
ang.: Bilberry fruit
syn.: Czarne jagody
Roślina:
Vaccinium myrtillus L. - Borówka czernica
Rodzina: Ericaceae - wrzosowate
Opis surowca
Surowiec stanowią wysuszone owoce borówki zawierające nie mniej niż 1% garbników w przeliczeniu na pirogalol.
Dojrzałe owoce zbiera się w okresie letnim i suszy w temperaturze do 60°C.
FP X wprowadziła dodatkowo inną postać surowca Myrtylli fructus siccus - owoc borówki czernicy świeży.
Związki czynne
Surowiec zawiera głównie związki garbnikowe (garbniki katechinowe - ok. 7%), barwniki antocyjanowe (pochodne delfinidyny, cyjanidyny, i malwdyny ), cukry, kwasy organiczne i witaminę C.
Działanie
Antidiarrhoicum, vasoprotectivum.
Dzięki obecności garbników surowiec wykazuje działanie przeciwbiegunkowee i jako taki jest często stosowany u dzieci. Te same substancje warunkują jego zewnętrzne działanie ściągające. Surowiec ma również działanie przeciwkrwotoczne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Ze względu na obecność antocyjanów surowiec wykazuje działanie uszczelniające na naczynia krwionośne i poprawiające mikrokrążenie - szczególnie w obrębie oka. Poprawia regenerację barwnika wzrokowego - rodopsyny. Stąd jego działanie polegające na poprawie zdolności widzenia, szczególnie w nocy.
Wskazania: Napary w leczeniu biegunek, zewnętrznie w stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła. Wyciągi z owoców w chorobach oczu: retinopatii - szczególnie cukrzycowej, zaburzeniach widzenia o zmierzchu. Są również stosowane w leczeniu zaburzeń krążenia w obrębie kończyn (w Polsce rzadko jest tak wykorzystywany, ale publikacje europejskie kładą większy nacisk na to działanie).
Stanowiska
Roślina występuje na chłodnych i umiarkowanych obszarach półkuli północnej. Powszechna w Polsce, zwłaszcza w lasach iglastych. Surowiec pochodzi ze stanowisk naturalnych.
Wygląd zewnętrzny
Owoc jest w zarysie kulisty o średnicy ok 5 mm. Czasem posiada szypułkę. Jego powierzchnia jest czarna z odcieniem fioletowym, silnie pomarszczona. Na szczycie owocu widać resztki kielicha. We wnętrzu owocu znajdują się liczne, eliptyczne nasiona.
Smak surowca jest słodko-kwaśny i lekko ściągający.
Cechy anatomiczne
Sproszkowany surowiec jest fioletowo-brunatny. Obserwujemy w nim skupiska fioletowo-różowych sklereidów o grubych jamkowanych ścianach. Wiać ponadto brunatne skupiska wydłużonych komórek o U-owato zgrubiałych ścianach oraz gruzły i jedyńce szczawianu wapnia.
Ostatnia aktualizacja: 2016-07-10