Sennae folium
Liść senesu FP X
ang.: Senna leaf
syn.: Liść strączyńca
Roślina:
Cassia angustifolia Vahl. - Strączyniec indyjski
Cassia acutifolia Del. (C. senna L.) - Strączyniec egipski
Rodzina: Fabaceae (Papilionaceae) - bobowate (motylkowate)
Opis surowca
Surowcem wysuszone listki parzysto-pierzastego liścia strączyńców. Surowiec musi zawierać nie mniej niż 2,5% glikozydów hydroksyantracenowych w przeliczeniu na sennozyd B. Surowiec zbiera się w miarę rozwoju liści, przed dojrzewaniem owoców, a następnie suszy na powietrzu.
Związki czynne
Surowiec zawiera antrapochodne: antrony, antranole, antrachinony, diantrony. Głównymi składnikami zespołu są senozydy A i B oraz C i D. Oprócz tego flawonoidy, śluzy i żywice.
Działanie
Laxativum, cholagogum.
Surowiec ma działanie przeczyszczające, które warunkowane jest obecnością antranozwiązków. Powodują one podrażnienie ścian jelita grubego co prowadzi do wydzielania przez jego nabłonek śluzu i pobudzenia perystaltyki. Liście senesu charakteryzują się szybkim (w porównaniu z innymi surowcami antronowymi) działaniem: 6-8 godzin. Surowiec posiada również słabe działanie żółciopędne.
Wskazania: Zaparcia anatomiczne szczególnie w wieku podeszłym i u osób otyłych. Zaparcia spastyczne (związane ze skurczami mięsni gładkich) w połączeni ze środkami rozkurczowymi.
Uwagi: Substancje czynne surowca – antranozwiązki przechodzą do mleka matki, co może wywoływać biegunki o karmionego dziecka. Długotrwałe, nieuzasadnione stosowanie wszystkich środków przeczyszczających niesie ze sobą poważne zagrożenia dla zdrowia ! Może dochodzić do wyniszczenia organizmu na skutek zaburzenia wchłaniania składników pokarmowych, poważnych zaburzeń gospodarki elektrolitowej. Po odstawieniu środka przeczyszczającego często dochodzi do nasilenia zaparć.
Stanowiska
Roślina ta nie występuje w naszym klimacie, dlatego surowiec jest importowany, między innymi z Indii i Azji środkowej.
Wygląd zewnętrzny
Listki są krótkoogonkowe, lancetowate o nasadzie asymetrycznej. Blaszka liściowa jest krucha, matowa, barwy szaro zielonkawej.
Cechy anatomiczne
Liście o budowie izolateralnej. Po obu stronach blaszki występują charakterystyczne szczecinowate włoski o brodawkowatej kutykuli, przygięte do skórki listka Aparaty szparkowe typu Rubiace (w większości) zlokalizowane są po obu stronach liścia. Występują gruzły i jedyńce szczawianu wapnia.
Ostatnia aktualizacja: 2016-05-20