Calami rhizoma
Kłącze tataraku FP IV
ang.: Calamus
syn.: Tatarak
Roślina:
Acorus calamus- Tatarak zwyczajny
Rodzina: Acoraceae - tatarakowate
Opis surowca
Surowiec stanowi kłącze tataraku zawierające nie mniej niż 2,5% olejku.
Związki czynne
Główne związki czynne zawarte są w olejku α i ß azaron, seskwiterpeny: kariofilen, kadinen, kalamen. Olejek eteryczny zawiera także związki terpenowe: kamfen, pinen i inne. Oprócz tego surowiec zawiera garbniki, związki gorzkie i skrobię.
Działanie
Stomachicum, spasmolyticum, antisepticum, sedativum.
Zawarty w surowcu olejek działa pobudzająco na wydzielanie soków trawiennych i rozkurczowo na mięśniówkę przewodu pokarmowego.
Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym niektórych składników - hamuje nadmierny rozwój bakterii w przewodzie pokarmowym. Wyciągi z surowca zastosowane zewnętrznie również działają przeciwprzeciwbakteryjne. Surowiec wykazuje słabe działanie uspokajające.
Z surowca pozyskuje się Calami aetheroleum - Olejek tatarakowy.
Wskazania: Wewnętrznie w niestrawnościach, kolkach jelitowych, pomocniczo w chorobie wrzodowej. Zewnętrznie jako środek odkażający w płukankach do jamy ustnej, olejek - jako dodatek do kąpieli. Miejscowo na skórę głowy jako środek przeciwłupieżowy i zapobiegający wypadaniu włosów.
Uwagi: Niektóre ze składników olejku tatarakowego (ß-azaron) wykazują działanie kancerogenne. Z tego powodu odchodzi się od zastosowania wewnętrznego. Jako surowiec stosuje się odmiany o niewielkiej ilości ß-azaronu.
Stanowiska
Pochodzi z południowej i wschodniej Azji. W Polsce pospolity na mokradłach i błotach. Surowiec pochodzi ze stanowisk naturalnych.
Wygląd zewnętrzny
Kłącze jest lekko spłaszczone o powierzchni piaskowobrunatnej, czerwono nabiegłej i miejscowo zielonkawej. Przełam jest ziarnisty z widocznymi punktami.
Zapach charakterystyczny, smak palący, gorzkawy.
Cechy anatomiczne
W przekroju budowa pierwotna. Występuje tkanka arenchymatyczna. W miękiszu komórki olejkowe.
Ostatnia aktualizacja: 2013-10-04